Shillong 10, Naitung:
Ka ri China ka la nang tymmen bad namar kane, ka la dei ka kabu ia ka India ba kan shim ia ka lad namar ba ka dei ka ri kaba bun ki nongshong shnong ki dei kiba dang samla, la ong u Myntri Rangbah ka jylla u Mukul Sangma.
U Mukul u la ong 30 snem mynshwa, tang 5 percent ki nongshong shnong ka China kiba la palat 65 snem, hynrei mynta ki don haduh 123 million ne kaba long 9 percent na ka jingdon jong ki nongshong shnong kiba la palat ia kane ka rta. U la ong ba katkum ka kai phod ba kaba pynlait da ka sorkar, la iathuh lypa ba ka China kan long ka ri kaba don bun kiba la tym men tam ha ka snem 2030. Ha u snem 2050, ka jing don jong ki briew kiba la tymmen kan palat ia ka 330 million, lane shi pawa na ka jingdon ki nong shong shnong jongka.
“Ka China ka la nang tymmen bad kane ka la buh ka jingma ia ka khaii ka pateng bad ka ioh ka kot bad ka India ka dei ban shim kabu ia kane ban khring ia ki nongbei pisa ban kyntiew ia ki kam karkhana kum ha ka jain ka kup, ka jingtei bad ki karkhana shna tiar”, la ong u Mukul haba kren ha Tura ha kane ka sngi Hatmajai.
Namar kane ka jinglong jong ka China, ka India bad ka Meghalaya bad kane ka thain shatei lammihngi ka dei ban shim kabu ban pyndap ia ka jingduna bad ka plie lad ruh ia ki samla ha ka ioh kam ioh jam namar ka jingdon jong ki samla, la ong u Mukul bad bynrap ba ki nongbei pisa na kylleng ki ri ka pyrthei kin nym peit khmat shuh tang ia ka Delhi bad ka Mumbai haba ki pyrkhat ban wan sha India.
U la ong ba ka sorkar Meghalaya ka la peit kliaw ia kane ba kan plie ia ki lad ki lynti ia ki samla. U la ong ba ka jingbei pisa ne ka jingwan seng ia ki karkhana kan sa wan ha kane ka jylla Meghalaya bad kane hi kan plie ia ka ioh kam ioh jam jong ki samla ha ki tnad bad ki liang bapher bapher ha ki karkhana ban sa wan ban seng da ki kompeni bapher bapher.
U la ong ba ka sorkar Meghalaya ka la thmu ban hikai ia ki samla ha ki lain bapher bapher ha ki polytechnic bad ia mynta kumba 7500 ngut ki samla na Meghalaya bad na kiwei ki jylla kane ka thain shatei lammihngi kin ioh jinghikai.
U la ong ruh ba ka sorkar kan pynkiew bad kan pynbha ia ki skul polytechnic ha Shillong, Tura bad ha Jowai kum ki jaka pule ba tip top ne “Centre for Excellence”. Ia kine ki jaka pule un buh ha ka jinglut kaban long T. 500 klur ha kaba ka jylla kan sei nap la lajong tang 10 percent bad kaba tam, yn tip hi kompeni kiban wan ban seng.
U la ong ba ha kawei ba pawei na kine ki 3 tylli ki polytechnic, 2500 ngut ki samla yn ioh rung ban ioh jinghikai na ka jylla bad na kiwei ki jylla ka thain shatei lammihngi ka India.
U Myntri Rangbah u la iathuh ba ki kompeni shna kali ki la don kiba pynpaw ia ka mon ban wan sha kane ka jylla ban buh ha Garo hills.
Phi don ban ong eiei?